ساخت کالبدی ـ فضایی شیراز؛ همسازگری و ناهمسازگری قبایل و یکجانشینان از آغاز زندیّه تا پایان عصر ناصری

قبایل سرزمین فارس در دوره های زند و قاجار از گروههای تأثیرگذار و تغییرآفرین سیاسی و اجتماعی بودند. هنگامی که درآمدهای یک ایل پاسخگوی نیازهای آنها نبود به شهرها و بویژه شهر شیراز که از نظر آنها مرکز انباشت کالا و ثروت بود، هجوم میبردند و بقتل و غارت مبادرت مینمودند. شهر شیراز مرکز قدرت سیاسی ایران در دولت زند و مرکز حاکمیّت سیاسی ایالت وسیع فارس در حکومت قاجار بود؛ بعلاوه مزایای اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی شیراز نیز موجب مطلوبیّت آن برای قبایل شده بود. بدین سان آنها همسازگری و ناهمسازگریهایی با یکجانشینان شیرازی داشته اند. چگونگی، نقش، و تأثیر این فرایند در ساختار کالبدی ـ فضایی شیراز از آغازحکومت زند تا پایان حکومت ناصرالدّین شاه قاجار(1163هـ .ق./1750م.تا 1313هـ .ق./1895م.) با رهیافتهای تاریخی بررسی نشده است؛ همچنین اوضاع جغرافیایی در ایجاد زمینه-های همسازگری و ناهمسازگریهای میان قبایل و یکجانشینان نقش داشته؛ فرایند همسازگری و ناهمسازگری قبایل یکجانشینان در ساختار فضایی محلّات و فضاهای فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی شیراز تأثیراتی داشته که در اینجا بررسی شده است.